چه زمانی برای یادگیری زبان مناسب است؟
زمان مناسب یادگیری زبان دغدغهی بسیاری از والدین و حتی افرادی است که به تازگی شروع به یادگیری زبان کردهاند. از این رو تحقیقات بسیاری در این حوزه انجام شده است که همگی نشان دهندهی آن است که کودکی دورانی بسیار طلایی برای یادگیری زبان دوم و حتی سوم است. در ادامه خواهید خواند که یادگیری زبان در کودکان و بزرگسالان چگونه اتفاق میافتد.
سنین مختلف، تواناییهای گوناگون
زبان موضوع جالب و پیچیدهای است که متخصصان بسیاری در طی سالها در رابطه با یادگیری آن تحقیقات بسیاری کردهاند. اما شاید جالب باشد بدانید که براساس تحقیقات زبانی گفته میشود که ما درواقع همهی زبانها را بلدیم و جایی در مغز ما هستند. فقط کافی است تا آن را فعال کنیم. برای درک بهتر این موضوع فرض کنید که یک فرد ایرانی نبودید و در عوض در چین به دنیا میآمدید. چه میشد؟ الان به جای زبان فارسی به زبان چینی صحبت میکردید و مینوشتید. یا حتی اگر در مکزیک، فرانسه یا عربستان به دنیا میآمدید الان زبان مادری شما زبان یکی از این کشورها بود. ازاین حقیقت عجیب میتوان متوجه شد که یادگیری زبان در سنین بسیار کم آغاز میشود و یک نوزاد فرآیند یادگیری زبان را از همان ابتدا شروع میکند. این به آن معنا است که کودکان و نوزادان در سنین پایین درواقع زبان را به شکل زبان مادری فرامیگیرند و آن را از آن خود میکنند. اما این اتفاق در بزرگسالی نمیافتد.
هفت نکته برای مطالعه زبان در منزل
همهی ما میدانیم که یادگیری هر چیزی به خصوص زبانی جدید در کودکی بهتر است و کیفیت یادگیری بالاتر. از این رو بسیاری بر این باورند که زمان مناسب یادگیری زبان و در کل بسیاری مهارتهای دیگری این سنین است. اما باید دانست یادگیری زبان در سنین شکلها و مزیتهای متفاوتی دارد. به عنوان مثال در دوران کودکی گوشهای ما بسیار قوی هستند بسیار خوب میشنویم؛ یا در دوران نوزادی قادر هستیم تا لهجهی زبانهای مختلف را با شنیدن به خوبی تقلید کنیم و وقتی یک فرد بالغ میشویم به کمک تمرکز بالا و مهارتهایی که در طی سالها یاد گرفتهایم توانایی یادگرفتن لغات بسیار و قواعد زبانی را خواهیم داشت. با در نظر گرفتن تمام اینها و ارتباط پیچیدهی انسان با زبان، علم به ما پیشنهاد میدهد که زبان را در سنین بالاتر یاد بگیریم.
همچون زبان مادری
عوامل بسیاری همچون روابط دوستانه، شرایط اجتماعی و فرهنگی و همچنین روش تدریس در یادگیری زبان جدید تاثیر دارند. کودکان به دلیل آنکه تمرکز، توانمندی کنترل شناختی و حافظه بالایی ندارند نمیتوان از قواعد و قوانین زبانی برای آنها گفت و بهتر است تا در خلال روشهای دیگری همچون بازی کردن زبان جدید را به آنها یاد داد. اما بزرگسالان به کمک قواعد و چهارچوبها به خوبی میتوانند زبان جدید را تحلیل کنند و آن را بیاموزند. که این مسئله با بالا رفتن سن ارتباط مستقیم دارد. چرا که افراد بالغ به دلیل داشتن اطلاعات بسیار راجع به خود و دنیای اطراف، قادر به پردازش بهتر اطلاعات جدید هستند.
در همین راستا و در گزارشی از بیبیسی، محققین بر این باورند که تقلید روش اصلی کودکان برای یادگیری زبان است. از این رو یک کودک ۵ ساله برای فرا گرفتن زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم باید مدت زیادی را در کنار افرادی که زبان اصلی آنها انگلیسی است سپری کند. بنابراین آموزش این کودک بدون فراهم کردن همچون محیطی عملا کاری دشوار است؛ اما در شرایط مناسب کودکان توانایی یادگیری زبان دوم را به شکل زبان مادری دارند و این دلیلی است که بسیاری زبانشناسان زمان مناسب یادگیری زبان تا مرز ۱۰ سالگی میدانند. چون در این محدوده سنی توانایی یادگیری قواعد زبانی بالا است که البته با افزایش سن کاهش مییابد ولی در عوض کیفیت زبانآموزی افزایش پیدا میکند.
زبان و هوش اجتماعی
این پارادوکس عجیب علتی است که بسیاری افراد را در انتخاب سن مناسب یادگیری گیج میکند. اما با دانستن مزیت یادگیری زبان در هر سن میتوان تصمیم بهتری گرفت. اما آیا یادگیری زبان جدید در کودکان باعث افزایش هوش اجتماعی نیز میشود؟ جواب این سوال مثبت است. تحقیقات انجام شده حاکی از آن هستند که کودکانی که قبل از ۱۰ سالگی شروع به یادگیری زبان دوم کردهاند هم در تسلط پیدا کردن در آن زبان بسیار جلو هستند و هم از هوش اجتماعی بالاتری برخوردارند و در روابط اجتماعی خود بسیار موفقاند. به علاوه زبانشناسان به این نتیجه رسیدهاند که بچههایی که در سنین پایین شروع به آموختن زبان دوم میکنند لهجهی آنها به افراد بومی آن زبان نزدیکتر است و تلفظ بهتری از کلمات دارند.
اما همهی این حقایق و مطالب دلیلی بر این نیست که زمان مناسب یادگیری زبان در تمام کودکان یکسان است. از این رو نمیتوان برای همه مسیری یکسان در نظر گرفت اما به طور میانگین، سن شروع بین ۳ تا ۴ سالگی است و اگر به هر دلیل در این سن کودکی شروع به یادگیری زبان دوم نکند ۶ تا ۷ سالگی بازهی بعدی خواهد بود.
دیدگاه ها